De trouwe lezers van deze nieuwsbrief is het niet ontgaan; Ronald Schnitker en Dick van het Kaar luiden in een manifest en een boek de noodklok voor behoud van luchtruim voor luchtsporten. Het manifest is door alle bij de FAI aangesloten organisaties ondertekend en het boek, waarin het manifest is opgenomen, is onder andere uitgereikt aan Patrick Ky, Executive Director van EASA, en Michiel van Dorst, CEO van LVNL.
Wat heeft deze mannen doen besluiten om in de spreekwoordelijke pen te klimmen, wat willen ze met het boek en het manifest bereiken en welke weg heeft het boek al afgelegd? Zo maar wat vragen. Wij stelden ze aan Ronald (RS) en Dick (DvhK).
Wat was de aanleiding om het manifest te schrijven?
RS: “Het idee is ontstaan tijdens de 111e Algemene Conferentie van de FAI, vorig jaar in Lausanne. Ik heb daar gesproken over het steeds kleinere stukje luchtruim dat overblijft voor luchtsporten, doordat steeds grotere gedeelten worden opgeslokt door commerciële en militaire luchtvaart. Dit speelt dus niet alleen in Nederland, maar tevens in vele andere landen. Ik heb toen voorgesteld een manifest op te stellen waarin de nationale aeroclubs pleiten voor gelijkwaardige rechten bij het medegebruik van het luchtruim. Mijn voorstel kreeg veel bijval en ik werd uitgenodigd om het manifest op te stellen.”
DvhK: “Luchtvaartregelgeving is nu vooral bedoeld voor de commerciële en de militaire luchtvaart. Het wordt tijd dat regelgevers zich ervan bewust worden dat luchtsporters behoefte hebben aan meer proportionele regelgeving die afgestemd is op de luchtsporten. Gelukkig heeft EASA dit reeds onderkend.”
Wat houdt het manifest in?
RS: “Het FAI Manifesto is in feite een oproep aan luchtsportverenigingen en nationale aeroclubs in alle FAI aangesloten landen om krachtig op te komen voor de belangen van de luchtsporters. Het is tevens een duidelijk signaal naar regionale en internationale organisaties zoals ICAO en EASA om zich in te zetten voor deze belangrijke tak van luchtvaart.”
DvhK: “Het manifest laat blijken dat de luchtsporten belangrijk zijn voor de mens, maatschappij én de luchtvaartindustrie, mits er voldoende ruimte en specifieke aandacht voor deze tak van de luchtvaart aanwezig is. Daarbij vervullen de luchtsporten een voorbeeldfunctie als het gaat om maatschappelijk verantwoord gedrag, niet alleen ten aanzien van de veiligheid in de lucht, maar ook op het gebied van milieu.”
Hoe is het schrijven van het FAI Manifesto uiteindelijk geworden tot een heel boek?
RS: “Terwijl ik het manifest aan het schrijven was, realiseerde ik mij dat de rechten van de commerciële en militaire luchtvaart wereldwijd goed zijn vastgelegd, bijvoorbeeld in het Verdrag van Chicago, maar die van luchtsporten onderbelicht zijn. Ook in de rechtsliteratuur wordt daar niet of nauwelijks aandacht aan besteed. Het wordt vergeten dat de eerste luchtvaartregels in het begin van de vorige eeuw zijn opgesteld door nationale aeroclubs. Het leek mij daarom goed om de positie van luchtsporten in de internationale regelgeving een keer te beschrijven. Ik wist Dick van het Kaar, eveneens vlieger en jurist, te interesseren om samen met mij dit boek te schrijven en daarin aandacht te vragen voor de positie van luchtsporten.
Het boek begint met een stukje geschiedenis. Rond 1905 kwam vanuit de nationale aeroclubs de wens om veiligheid te reguleren. De FAI is daarna begonnen met de uitgifte van brevetten. Overheden hebben jaren daarna deze regels als basis gebruikt bij het opstellen van hun eerste luchtvaartwetten. Tegenwoordig zijn vrijwel alle luchtvaartregels gebaseerd op het Verdrag van Chicago. Dit verdrag is in 1944 opgesteld om uniforme luchtvaartregelgeving in de wereld mogelijk te maken en vooral ook om de commerciële luchtvaart na WOII te bevorderen. Nu, bijna 75 jaar later is dit verdrag nauwelijks gewijzigd en staat het verdrag nog altijd in het teken van de commerciële luchtvaart. Voor luchtsporten ben je daarom aangewezen op nationale overheden en kunnen de mogelijkheden voor luchtsporten nog vaak van land tot land verschillen.”
DvhK: "Verder gaat het boek over de bedreigingen die luchtsporters over de hele wereld ervaren: minder luchtruimte, disproportionele regelgeving, bovenmatige leges en soms ook buitensporige natuurbescherming. Dat door luchtruimbeperkingen de luchtsporters nu worden verdrongen is een ontwikkeling die niet alleen de KNVvL, maar ook veel andere FAI-landen zorgen baart. Wij zijn van mening dat luchtsporters niet uit het luchtruim moeten worden geweerd, maar dat regelgevers er beter aan zouden doen om te kijken hoe luchtsporten van het hetzelfde luchtruim gebruik zou kunnen maken. Daarvoor is het wel nodig dat regelgevers en verkeersleiders de juiste mindset hebben. Ik ben daarom erg blij met de uitspraak van Patrick Ky (Executive Director van EASA, red) tijdens de EASA conferentie in Wenen. Hij zei: "iedereen moet in principe van hetzelfde luchtruim gebruik kunnen maken." In feite erkent hij daarmee het recht van luchtsporters op medegebruik van het luchtruim."
Hoe is het boek ontvangen?
RS: "Het boek werd voor het eerst gepresenteerd tijdens de recente FAI Conference in Luxor, Egypte, in oktober. Het werd met veel enthousisame ontvangen en vele deelnemers vroegen om een extra exemplaar om het aan hun eigen overheid te kunnen aanbieden. Vervolgens is het boek gepresenteerd tijdens de EASA Annual Safety Conference in Wenen begin november, waar Patrick Ky het boek prees en het van groot belang vindt voor de luchtvaart. Andres Anesini, de president van Europe Air Sports, is het daarmee hartgrondig eens. Recent heeft ook Michiel van Dorst, de CEO van Luchtverkeersleiding Nederland het boek in ontvangst genomen (foto hieronder). Het boek heeft inmiddels zijn weg ook al gevonden naar de Europese Commissie en ICAO! De overhandiging aan onze Minister van Infrastructuur en Waterstaat wordt op korte termijn verwacht."
DvhK: "We zijn enorm verheugd met de grote belangstelling voor dit boek. Kennelijk hebben velen hier op zitten wachten. Hopelijk draagt het boek bij aan een beter begrip voor luchtsporten in de wereld."
RS: "De luchtsporten hebben wereldwijd recht op voldoende luchtruimte om naar behoren te functioneren, overigens in goede balans met de overige luchtruimgebruikers. Flexibiliteit in het gebruik van het luchtruim is een eerste vereiste."
DvhK: "Daarnaast is aanpassing en vereenvoudiging van de regelgeving noodzakelijk, maar ook pas mogelijk als luchtvaartorganisaties en nationale overheden daaraan meewerken. De wereldwijde luchtvaartindustrie kan nu en in de toekomst enorm profiteren van de ambities van de luchtsporters."
Bestelinformatie boek 'Preserving Airspace Acces for Air Sports'
Het boek kan je bestellen in de KNVvL-webshop voor € 19,95.
Over Ronald Schnitker:
Luchtvaartjurist Ronald is actief motor- en zweefvlieger en tevens zweefvlieginstructeur. Sinds april 2011 maakt Ronald deel uit van het Hoofdbestuur van de KNVvL, in 2015 is hij verkozen tot voorzitter. Sinds 2013 maakt Ronald al deel uit van de FAI Statutes Working Group en is daarvan voorzitter sinds 2017. In 2014 is Ronald tevens aangewezen als President van de FAI Regulations Expert Group.
Over Dick van het Kaar:
Als jonge jongen was Dick al actief in de Modelvliegsport en in het Zweefvliegen. Hij heeft de passie voor de luchtvaart nagejaagd als Luchtmachtpiloot en instructeur in zowel de helikopter als in de straaljager. Na zijn overstap naar de commerciële luchtvaart heeft Dick ruim 23.000 vlieguren gelogd als captain op de 747 bij KLM/Martinair. Tussen de vluchten door heeft Dick Internationaal Recht gestudeerd en daar zijn meestertitel in behaald.
Dick heeft van 2012 tot en met 2017 deel uitgemaakt van het Hoofdbestuur van de KNVvL en is nu voorzitter van de KNVvL centrale commissie Juridische Zaken.
