Unieke samenwerking met Nationaal Zweefvliegcentrum Terlet

Op Nationaal Zweefvliegcentrum Terlet zijn de meeste vliegtuigen al in de hangar voor winteronderhoud of ze staan warm toegedekt in rijtjes geparkeerd op het terrein. Wie denkt dat boven Terlet nu weinig te spotten valt, heeft het mis; de schermvliegers van Paragliding Holland (PaHo) hebben van november tot en met februari het luchtruim boven Terlet overgenomen! Hier wilden wij meer van weten, dus spraken we met Bas van Duijn van Paragliding Holland.

Wat beweegt jullie van het centraal gelegen Schalkwijk ‘helemaal’ naar Terlet?

Van april tot en met oktober vliegen wij in Schalkwijk nabij Houten. Daar hebben we grenzend aan ons lierterrein een prachtig terras waar toeschouwers onder het genot van een hapje en drankje kunnen komen kijken. Dit is vlakbij ons kantoor en shop in Wijk bij Duurstede, dus ideaal. Maar in de winterperiode is het in Schalkwijk door een andere bodemgesteldheid vaak te drassig. Dat en de vergunning die we hebben, zorgen ervoor dat we er helaas niet het hele jaar kunnen vliegen.

Een winterstop -zoals de zweefvliegers doen- was geen optie voor jullie?

Nee, zeker niet! Er is in de winter normaal gesproken wel minder thermiek, maar omdat een groot deel van onze activiteiten bestaat uit het opleiden van nieuwe schermvliegers en het vliegen met tandems maakt dat voor ons niet heel veel uit. Voor onze cursisten is het belangrijk dat ze veel starten, veel landen en dat ze manoeuvres kunnen oefenen. We hebben een team met meer dan veertig (hulp)instructeurs die het voor ons mogelijk maken veertig cursusweken per jaar in de bergen actief te zijn, (bijna) elk weekend en doordeweeks te lieren en ook nog soarles te verzorgen. Die energie moet je niet afremmen in de winter!

Dus jullie hadden een winterstek nodig. Hoe vind je die?

Vincent Verbon, eigenaar van PaHo, en ik hebben contact gelegd met diverse speciale locaties, maar Terlet sprong er absoluut uit! Qua opstelmogelijkheden in alle windrichtingen, natuurlijk de prachtige omgeving en weinig luchtruimrestricties. We hadden meteen goed contact met het management van het zweefvliegcentrum en met Maarten Baltussen, de voorzitter, in het bijzonder.

Was iedereen meteen enthousiast?

Absoluut! We zijn met een team van PaHo op een mooie augustusdag naar Terlet getogen om daar kennis te maken. We kregen een uitgebreide rondleiding en we hebben de zweefoperatie van dichtbij gezien. Toen kwam een onverwachte uitnodiging: Maarten vroeg ons mee te gaan in een tweezitter om het veld ook even van boven te bekijken: wat een fantastische ervaring! Zweefvliegen vind ik een prachtige sport en er zijn uiteraard veel parallellen met het schermvliegen. We hebben later zelf ook met de paraglider gevlogen om te kijken of er nog operationele problemen waren, maar die waren er niet. Daarna was het een kwestie van de afspraken vastleggen en binnen no time hadden we een getekend huurcontract!

Klinkt als een formaliteitje! Maar mogen jullie er zomaar vliegen of moest er nog wat worden geregeld voor de Schermvliegactiviteiten?

Het is natuurlijk niet heel gebruikelijk dat een paraglidingschool en zweefvliegclub samenwerkingsafspraken maken, dus je komt figuurlijk gesproken op onbekend terrein. Terlet is een luchtvaartterrein en dat vergt een aantal extra operationele zaken die goed geregeld moeten worden. De procedures die gevolgd moeten worden zijn voor zweefvliegtuigen bedoeld. Deze moesten we dus zorgvuldig operationeel vertalen naar onze tak van sport. Gelukkig is dat door goede onderlinge communicatie prima verlopen.

Over operationele zaken gesproken: gebruiken jullie ook de lier van de zwevers?

Haha, nee dat gaat niet goed. Wij gebruiken onze eigen lieren. De trekkracht en regelmogelijkheden van een zweeflier zijn totaal ongeschikt voor ons lage startgewicht. Qua functie lijken de zweef- en paraglidinglier op elkaar, maar qua uitvoering is een zweeflier vele malen sterker. De gebruikte materialen zijn ook anders, zo gebruiken zwevers een staalkabel en wij een dyneema lijn. Onze liergoeroe Arjen van Viegen kan je daar uren over vertellen, ik vind het iedere keer weer fascinerend om te zien hoe hij tot in de puntjes alle technische aspecten kan verzorgen zodat wij een mooie dag kunnen draaien.

Je zei al dat er in de winter doorgaans minder thermiek is. Heb jij een schatting hoe lang je in de lucht kan blijven op een goede dag in de winter?

Gemiddeld duren de vluchten zo'n tien minuten, maar dat is afhankelijk van diverse omstandigheden. Leerling-piloten moeten bijvoorbeeld manoeuvres als snelle bochten oefenen onder begeleiding van onze instructeurs. Daarmee verlies je sneller hoogte dan wanneer je lekker rechtuit vliegt, dus wordt je vlucht wat korter. In principe landen we ook op Terlet. Piloten met de juiste brevetten en ervaring mogen vanaf dit veld ook ‘cross country’ ofwel overland vliegen en dus elders landen. Als de meteorologische condities gunstig zijn en het betreft een ervaren piloot denk ik dat een mooi stuk wegvliegen zeker haalbaar is. We gaan het zien!

Alle zweefvliegers zijn uitgenodigd om met jullie mee te vliegen?

Uiteraard zijn ze welkom om met ons mee te gaan aan de tandem, dat geldt voor iedereen trouwens. Wij hebben ook mensen in ons instructieteam die aan zweefvliegen doen, dus hopelijk is er na die vlucht een hoop na te praten over de verschillen en overeenkomsten. Toen wij gingen proefvliegen trok de wind helaas aan, daarom konden we de voorzitter van het Zweefvliegcentrum niet meenemen aan de tandem. Maar Maarten, die vlucht houd je tegoed!

Vliegen jullie ook met passagiers op Terlet?

Jazeker! Wij vliegen ook tandem in de winter, een vlucht kan je online bij ons boeken. Wij vliegen tientallen tandems per dag, voor ons is dit een mooie manier om mensen kennis te laten maken met onze prachtige sport of een eenmalige bijzondere ervaring mee te geven. In de winter kan dit dus nabij Arnhem, de rest van het jaar in de buurt van Schalkwijk.

Heb je zelf al onder je scherm gehangen boven de Arnhemse heide?

Nee nog niet! Afgelopen zondag was onze eerste dag, ik hoop er snel zelf ook de lucht in te gaan.

Over Bas
Bas werkt naast zijn job als commercieel manager voor een ingenieursbureau gemiddeld een dag per week bij PaHo in een eigenlijk vergelijkbare rol. “Ik ben net als de andere mensen op kantoor bij PaHo een manusje van alles: dan sta ik in de shop iemand te helpen met zijn harnaskeuze, het volgende moment maak ik een leuke facebookpost voor PaHo en dan weer regel ik zaken voor ons teamuitje. Mijn focus ligt op de commerciële en strategische activiteiten, wat plat gezegd inhoudt dat ik meedenk over hoe we vernieuwend kunnen blijven, goed aansluiten bij de behoeften van onze klanten en dat ik kijk hoe we nieuwe kansen kunnen ontwikkelen.” Bas is bovendien al een jaar of vier teamlid bij PaHo en goed op weg om zijn instructeurspapieren te behalen.
Wij kennen Bas ook nog vanuit zijn functie als voorzitter van de Examencommissie Schermvliegen én als lid van het afdelingsbestuur Schermvliegen.

Op de foto hieronder Bas van Duijn in de tweezitter met Maarten Baltussen.

De gave selfie als header boven dit artikel is van Ortwin Cyrus, instructieteamlid PaHo, genomen boven de Arnhemse Heide.